DOBBELSTEEN

Vorige week stond er een massaal geretweet bericht op twitter over een nieuwe asielprocedure die in België is ingevoerd. De asielzoeker moet als toets met een dobbelsteen gooien en als hij of zij zes gooit betekent dat een verblijfsvergunning. Bij 1 tot en met 5 wacht uitzetting. Een kans van 1 op 6 dus. Dat maakt de kans op verblijf aanzienlijk kleiner dan de 50% van de asielverzoeken die uiteindelijk gehonoreerd wordt in Nederland. Gezien dit langjarige gemiddelde kun je in Nederland beter pleiten voor verblijf bij een even en uitzetting bij een oneven aantal ogen op je geworpen dobbelsteen.

Tijdens de vakantieweken voor eenoudergezinnen van vluchtelingen, waar ik tien jaar mee ben geweest als begeleider, waren vaak gezinnen mee waarvan je - ongeacht het vluchtverhaal, dat je überhaupt niet kende - sowieso vond dat ze moesten blijven. Zulke leuke mensen, zoveel talent, zo dapper. Als je 'onze' kindertjes in het sportfondsenbad van Nunspeet zag rondspartelen naast die bleekneuzen van de nogal inteelterig aandoende bible-beltkinders dan wist je dat ze hoe dan ook een enorme verrijking voor de Nederlandse samenleving vormden. Afghaanse jongetjes met een Fries, Soedanese meisjes met een Noord-Hollands en een Iraans meisje met een keigoed Brabants accent.

Af en toe zat er ook een gezin bij - je ziet, het zijn net mensen - waar je minder mee had. Waarvan je op je klompen aanvoelde dat je er een hoop gedonder mee binnenhaalde. We hadden een tijd terug een gezin mee waar werkelijk geen land mee te bezeilen viel. Racistisch, notoire leugenaars en verder veel drama, vaak gerelateerd aan eergevoel, waarvan ik mij afvroeg waarop die gebaseerd was. Ze hadden net een pardonvergunning gekregen en wij, van de leiding, vonden het bijna onze burgerplicht de minister of staats te informeren over deze omissie in de besluitvorming met potentieel desastreuze gevolgen.

Zo mag je natuurlijk niet denken, maar soms doe je het toch. We hebben met een aantal begeleiders overwogen om de asielprocedure te vervangen door een verplichte deelname aan een vakantieweek voor het hele gezin, zodat er tenminste een weloverwogen keuze kan worden gemaakt welk gezin nu wel en niet mag blijven. Aan het einde van de week weet je dat vaak prima. Ik denk dat ook deze optie goedkoper is dan de huidige asielprocedure.

Wat levert een asielprocedure die niet is gebaseerd op vaststelling dat er een goede reden was om te vluchten nu op? Nou, heel veel! Laten we voor het gemak even uitgaan van de dobbelsteenvariant. De hele asielketen met uitzondering van een stukje opvang kan komen te vervallen. Geen IND, geen VluchtelingenWerk, geen advocaat, geen rechter, alleen een paar casinomedewerkers met geijkte dobbelstenen en klaar ben je. Geen juridisch gezever meer, geen ge-welles-nietes tussen betrokken partijen, geen Europees Hof, geen Dublin (ga maar ergens anders verder dobbelen!), geen foute beslissingen meer, alleen nog incha dobbelsteen en dobbelsteen volente. Zo dobbelsteen het wil! Iedereen een gelijke kans. En wat een kostenbesparing! Dat levert zo een miljard op.

De kosten voor opvang (500 miljoen) kunnen terug naar 1 miljoen. Asielzoekers hoeven niet meer ellenlang te verblijven in een deprimerende omgeving van een AZC, maar worden direct uitgeplaatst naar een gemeente. VluchtelingenWerk kan zich eindelijk richten op zijn core-business: de integratie van vluchtelingen. Vluchtelingen hoeven niet meer de traumatiserende en langzaam malende molen door. Ze kunnen een maand na binnenkomst aan de slag.

Nou zullen er vast mensen denken: zo'n dobbelsteenprocedure mag niet, kan niet! Er zijn inderdaad redenen aan te voeren om te dobbelsteenvariant af te wijzen. Echte vluchtelingen mogen bijvoorbeeld nooit worden afgewezen. Helaas, de praktijk leert dat ook in de huidige asielprocedure échte vluchtelingen worden afgewezen, en vice versa: namaakvluchtelingen krijgen geregeld een verblijfsstatus. Het asielsysteem is niet bepaald waterdicht te noemen en wordt dat ook nooit. Eerlijke procedures, asielrecht, het is voer voor juristen. Maar ook bijvoorbeeld geografen zijn niet tot ieders blijdschap hoeder der ruimtelijke ordening. Ook daar komt een hoop lelijks uit voort! En ja, het gaat schrijnende gevallen opleveren, maar aan schrijnende gevallen is ook in het huidige asielsysteem geen gebrek. En ja, terugkeer zal ook bij de dobbelsteenvariant een heet hangijzer blijven.

Al met al weinig reden om niet te kiezen voor de dobbelsteenvariant. Ik weet niet precies waar ik mijn lobby moet beginnen, maar ik laat hierbij maar een proefdobbelsteentje op.