Praha hlavní nádraží

Vanuit het raam van mijn hotelkamer kijk ik uit op het centraal station van Praag. Ik wist dat niet van tevoren, maar ik ben er blij om. Het is echt een fantastisch station. Als ik in Praag ben ga ik altijd even een kijkje nemen.

Het station is begin vorige eeuw door architect Fanta onder handen genomen. Hij heeft zich helemaal uitgeleefd in allerlei fraaie jugendstil stijlelementen. Maar dat geldt maar voor een klein deel van het station. In de socialistische tijd is er een enorm blok tegenaan gekwakt, met veel glas en grijs en in het interieur heel veel zeventiger-jaren-plastic verwerkt. De metro werd op die manier met het spoor verbonden.

Ook dit deel is erg mooi. Een socialistisch zeventiger jaren stijlicoon. Het mooiste zijn de lampen in het plafond van de entreehal: mooi symmetrisch aaneen gelegde knaloranje vierkante elementen met een ronde uitsparing waarin vijf kleine tl-lampjes hun koude licht produceren.

Op de een of andere manier heeft socialistische architectuur en hele lage aaibaarheidsfactor. Veel gebouwen die golden als stijlvoorbeeld zijn al gesloopt. Het Kulturpalast om er maar een te noemen. Ook in dit station dreigt de slopershamer. Ze zijn bezig met het verwijderen van de plafonds. Doodzonde. Ik denk dat ze die lichtbakken heel goed per opbod kunnen verkopen aan types met dezelfde afwijking als ik: een liefde voor socialistisch architectuur.

Het mooiste aan het station is dat, wanneer je een van de gangen richting treinen in gaat - ik weet nog steeds niet welke en moet altijd eerst wat ronddolen vooreer ik hem vind - de oranje symmetrie ophoudt en overgaat in een lelijk wit plafond, dat op een totaal onverwachte plek overgaat in een open ovaal die je langs een rand met in lichtblauwe jugendstil-letters Fantova Kavarna er op, een doorkijkje biedt naar een prachtig beschilderde en van gekleurd glaswerk voorziene koepel waaronder zich een wonderschone Kavarna - koffiehuis - bevindt in prachtige jugendstil, waar reizigers rustig een kopje koffie drinken, alsof de tijd 100 jaar heeft stilgestaan. De tijd heeft niet stilgestaan, het onderhoud wel. Al een jaar of 50 zo te zien. Dat deze prachtige koepel gerenoveerd en niet gesloopt wordt is echter zo klaar als een klontje. Van alle architectonische stijlen heeft de jugendstil natuurlijk de hoogste aaibaarheidsfactor.