AARD

Om het jaar in te luiden slaat in Japan om twaalf uur in elke tempel een monnik 108 keer op een bel. Voor elke menselijke zwakheid een keer. Een mooi gebruik vind ik dat. Dat dit een jaarlijks terugkerend fenomeen is vind ik ook mooi. Daar spreekt al uit dat de zwakheden die ze vertegenwoordigen er altijd waren, zijn en zullen zijn. Niets zo voorspelbaar als de mens.

In Nederland hebben we het met Oudjaar niet over zwakheden maar over goede voornemens. Terwijl die goede voornemens natuurlijk nodig zijn vanwege allerlei zwakheden. Ook ik heb weer goede voornemens. Ik houd me aan sommige - niet meer roken en nagelbijten - al acht dagen. In de meeste gevallen gaat het uiteindelijk weer fout met die goede voornemens en kun je volgend jaar met een gerust hart weer 108 keer op de bel slaan ter meerdere eer en  glorie aan de menselijke zwakheden.

Ik weet niet om welke 108 zwakheden het in Japan precies gaat, maar ik neem aan dat ze universeel zijn. Nu heeft het ene volk naar zijn volksaardje meer last van de ene, de ander van de ander zwakheid. Wij Nederlanders kunnen in een paar van onze zwakheden in ieder geval een hoop leren van de Japanners. Neem van onderstaande positieve kwalificaties van de Japanners het omgekeerde en je komt uit bij even zovele zwakheden van Nederlanders.

Respect
Met respect bedoel ik niet de Nederlandse volstrekt verwaterde variant, waarin respect is verworden tot iets waarop je je te onpas beroept als een gezagsdrager of burgerman je ergens op aanspreekt. Respect spreekt uit de gehele wijze waarop mensen in Japan met elkaar omgaan, met als belangrijkste exponent het buigen bij wijze van begroeting. Maar ook de manier waarop Japanners zich gedragen in het openbaar vervoer en in het verkeer getuigt van respect voor de ander. Japanners zijn van het nieuwe rijden en zijn dames en heren in het verkeer. Zelfs de ambulances en pizzakoeriers rijden er rustig. In propjevolle metro's is het toch rustig en aangenaam reizen, omdat men niet telefoneert en niet luid converseert.

Het respect geldt niet alleen de mensen, maar ook zijn eigendommen. Aan graffiti doen ze hier niet, aan andere vormen van vandalisme evenmin. Als je van de drukke hoofdstraten afwijkt kom je in straatjes terecht die dorps aandoen. Plantenbakken, gietertjes, kraantjes, exotische tuinkabouters, alles staat buiten, maar niemand die het in zijn hoofd haalt iets te stelen of te mollen.



Zorgvuldigheid
Ga naar koffiehuis Kajimaya in Shinjuku, Tokio, ga zitten aan de bar en kijk toe hoe het koffiezetten als bijna rituele serie handelingen wordt uitgevoerd. De rust, het geduld, de zorgvuldigheid, de precisie. Het malen, het overdoen van de gemalen koffie in een filter, het overgieten van het kokende water in een kan om het te laten afkoelen tot precies de juiste temperatuur, het opgieten, het voorverwarmen van de kopjes, het inschenken, alles voor het perfect kopje koffie. En dat geldt niet alleen koffie. En niet alleen het zetten, ook het drinken er van.
Waar wij voortstuiteren van de ene afspraak naar de ander, 's avonds snel een maaltijd in de magnetron gooien om hem zonder proeven op te eten omdat we haast hebben want kind 2 moet naar jazzballet... 

Dienstbaarheid
Serveersters die op hun knieën gaan bij het overhandigen van drankkaart of rekening, het lijkt wat overdreven. Maar wat is het heerlijk om goed, zorgvuldig en gedienstig bediend te worden. En je welkom te voelen als je een eethuisje betreedt, al het bedienend personeel knikt en buigt je uitnodigend toe en zij gaan zorgen dat het helemaal goedkomt. En als je weggaat zwaait het hele team je weer uit.

Ik voel ineens nog veel meer goede voornemens bij me opkomen.